Actueel
Op 28 februari 2019 heeft de Kamer in plenaire vergadering het WETSONTWERP tot invoering van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV) aangenomen, om op 1 mei in werking te treden. Dit is het sluitstuk van een belangrijke hervorming van het economisch recht en heeft zeer belangrijke consequenties voor het verenigingsleven. Dit heeft niet alleen impact op de meer dan 230 000 vzw’s en stichtingen, die ons landje rijk is, maar zou ook de talloze feitelijke verenigingen, die (nog) geen rechtspersoonlijkheid hebben, aan het denken moeten zetten.
Hierna in vogelvlucht enkele belangrijke aspecten van de nieuwe wetgeving:
Kern van de hervorming: vanaf nu iedereen onderneming!
Vanaf nu is elke vzw een onderneming. Dat betekent dat de voor bedrijven geldende regels grotendeels ook voor verenigingen van toepassing worden. Voor bestuurders van verenigingen heet dit inherent tot gevolg dat het beheer van een vereniging op een veel meer professionele wijze zal moeten aangepakt worden. Beraadslaging en rapportering zullen in de toekomst van steeds groter belang worden. Samen met de reële verantwoordelijkheid die door bestuurders gedragen wordt.
Vanaf nu is elke vzw een onderneming. Dat betekent dat de voor bedrijven geldende regels grotendeels ook voor verenigingen van toepassing worden. Voor bestuurders van verenigingen heet dit inherent tot gevolg dat het beheer van een vereniging op een veel meer professionele wijze zal moeten aangepakt worden. Beraadslaging en rapportering zullen in de toekomst van steeds groter belang worden. Samen met de reële verantwoordelijkheid die door bestuurders gedragen wordt.
Is dit per definitie een bedreiging voor het verenigingsleven? Dat hoeft helemaal niet zo te zijn, in tegendeel. Het verenigingsleven hoeft niet langer de speeltuin te zijn waar men ongestoord zijn zin kan doen, zonder veel toezicht, verantwoording en professionalisme. Het toepassen van elementaire regels inzake “good governance” zal uiteindelijk ook de verenigingen ten goede komen. Het zal veel verenigingen in staat stellen nog beter hun maatschappelijke doelstellingen te realiseren. Anderzijds blijft er voldoende ruimte om de specifieke eigenheid van verenigingen, waar talloze vrijwilligers zich belangeloos instellen, verder in stand te houden.
Het WVV is niet de eerste economische wetgeving met impact op het verenigingsleven.
Begrip “winstoogmerk” wordt gerelativeerd en verduidelijkt.
Vzw’s kunnen onbeperkt commerciële activiteiten uitoefenen. Zij onderscheiden zich van de vennootschappen doordat zij hun winst enkel mogen besteden aan hun belangeloos doel. De eeuwige vraag of we met onze vereniging een restaurantdag mogen organiseren, en winstgevende kantine mogen uitbaten of betalende diensten mogen leveren aan eigen leden of derden, is dus nu definitief positief beantwoord. Het verbod van winstuitkering, zowel rechtstreeks of onrechtstreeks, blijft gelden, wat natuurlijk niet wil zeggen dat er geen lonen of kostenvergoedingen mogen betaald worden!
Vzw’s kunnen onbeperkt commerciële activiteiten uitoefenen. Zij onderscheiden zich van de vennootschappen doordat zij hun winst enkel mogen besteden aan hun belangeloos doel. De eeuwige vraag of we met onze vereniging een restaurantdag mogen organiseren, en winstgevende kantine mogen uitbaten of betalende diensten mogen leveren aan eigen leden of derden, is dus nu definitief positief beantwoord. Het verbod van winstuitkering, zowel rechtstreeks of onrechtstreeks, blijft gelden, wat natuurlijk niet wil zeggen dat er geen lonen of kostenvergoedingen mogen betaald worden!
De onderwerping aan de BTW of de vennootschapsbelasting zal wellicht dezelfde regels vormen zoals dat vroeger het geval was.
Beperkte aansprakelijkheid?
Bestuurders zijn jegens de vzw aansprakelijk voor fouten die zij begaan in de uitoefening van hun opdracht. Zij zijn niet aansprakelijk voor beslissingen, daden of gedragingen die zich kennelijk binnen de marge bevinden waarbinnen normaal voorzichtige en zorgvuldige bestuurders, geplaatst in dezelfde omstandigheden, redelijkerwijze mee akkoord zouden zijn
Daarbuiten is de bestuurdersaansprakelijkheid voortaan ook toepasbaar op feitelijke bestuurders van zowel vennootschappen als vzw’s.
De aansprakelijkheid van bestuurders wordt beperkt tot een maximumbedrag in functie van de grootte van de vennootschap.
De aansprakelijkheidsbeperking geldt niet voor bijzondere aansprakelijkheid voor fiscale schulden of RSZ-schulden, ernstige fiscale fraude, herhaaldelijke lichte fouten, zware fouten en in het geval van bedrieglijk opzet of oogmerk om te schaden. Zij geldt alleen voor toevallige lichte fouten.
De aansprakelijkheid van bestuurders wordt beperkt tot een maximumbedrag in functie van de grootte van de vennootschap.
De aansprakelijkheidsbeperking geldt niet voor bijzondere aansprakelijkheid voor fiscale schulden of RSZ-schulden, ernstige fiscale fraude, herhaaldelijke lichte fouten, zware fouten en in het geval van bedrieglijk opzet of oogmerk om te schaden. Zij geldt alleen voor toevallige lichte fouten.

Er geldt een bijzondere aansprakelijkheid voor het verderzetten van een verlieslatende activiteit, die wordt gekenmerkt als “wrongfull trading”.
Modernisering.
Timing:
Zeer belangrijk voor het verenigingsleven: Uitzondering voor de feitelijke verenigingen:
Personen die zich verenigen om samen een doel te verwezenlijken (bv. een hobby- of vrijetijdsvereniging), zonder rechtspersoonlijkheid aan te nemen, vormen samen een FEITELIJKE VERENIGING.
De leden mogen zich geen winst uitkeren, anders is de uitzondering niet van toepassing en wordt de feitelijke vereniging alsnog beschouwd als onderneming (organisatie zonder rechtspersoonlijkheid).
Let op: voor feitelijke verenigingen geldt een onbeperkte en hoofdelijke aansprakelijkheid!
Personen die zich verenigen om samen een doel te verwezenlijken (bv. een hobby- of vrijetijdsvereniging), zonder rechtspersoonlijkheid aan te nemen, vormen samen een FEITELIJKE VERENIGING.
De leden mogen zich geen winst uitkeren, anders is de uitzondering niet van toepassing en wordt de feitelijke vereniging alsnog beschouwd als onderneming (organisatie zonder rechtspersoonlijkheid).
Let op: voor feitelijke verenigingen geldt een onbeperkte en hoofdelijke aansprakelijkheid!
Reden te over om te onderzoeken of het niet beter is de activiteiten in een vzw onder te brengen!